Uitleg werkwijze

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor jeugdzorg, dat is bepaald in de Jeugdwet. De gedachte hierachter is dat gemeenten de zorg dicht bij de inwoners kunnen organiseren, in samenhang met andere ondersteuning, zoals op het gebied van werk, inkomen en schulden.

Voor de specialistische jeugdzorg werken zeven gemeenten samen in de jeugdzorgregio Zaanstreek-Waterland. Deze gemeenten zijn: Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend, Waterland, Wormerland en Zaanstad. Er zijn afspraken gemaakt over een eenduidige werkwijze voor de toeleiding naar de specialistische jeugdzorg.

Segment Profiel Intensiteitscombinatie (SPIC)

Bij deze werkwijze wordt gebruik gemaakt van de Segment Profiel Intensiteitscombinatie (SPIC). Hiermee wordt binnen een segment de duur en intensiteit aangegeven binnen een type jeugdhulp. Aan de SPIC is een tarief gekoppeld. Met een SPIC krijgt een zorgaanbieder een opdracht toegewezen voor de ondersteuning van een individuele jeugdige. Per segment zijn verschillende partijen gecontracteerd.

In segment B gaat het om jeugdigen met relatief eenvoudige, vaker voorkomende problematiek. Hiervoor is doorgaans inzet vanuit één specialistische jeugdhulpverlener voldoende. De inzet van de jeugdhulpverlener bestaat uit een beperkt aantal afspraken met de jeugdige en/of het gezin of beperkte hoeveelheid tijd per maand.

In segment C gaat het om jeugdigen met ingewikkelde meervoudige problematiek. Dit gaat bijna altijd gepaard met ouders die ernstige problemen ervaren met het ouderschap. Veel van deze ouders kampen zelf ook met complexe problematiek. Om de jeugdige en het gezin te helpen is de inzet van meerdere specialistische hulpverleners nodig. Ook kunnen hulpvragen zich voordoen op meerdere leefdomeinen.

Segment V betreft de ondersteuning met verblijf. De jeugdige kan (tijdelijk) niet meer in het eigen gezin wonen en is kortdurend of voor langere tijd aangewezen op een vorm van 24-uursverblijf.
Binnen dit segment onderscheiden we een aantal productgroepen: logeren, pleegzorg, gezinshuizen, leefgroepen met en zonder behandeling, JeugdzorgPlus en crisisopvang.

Segment D betreft de diagnose en behandeling voor Ernstige enkelvoudige Dyslexiezorg voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Verwijzing hiernaar vindt plaats via het onderwijs.

iStock 1009292424
jeugdzorgregio ZaWa Brandingelement donker blauw licht blauw

Ondersteuningsprofielen

Binnen de segmenten B, C en V wordt een onderscheid gemaakt in elf ondersteuningsprofielen. Een ondersteuningsprofiel is een cluster van hulpvragen waarmee de ondersteuningsbehoefte van de jeugdige en zijn ouders wordt gecategoriseerd. De betrokken jeugdhulpaanbieders wordt geacht alle benodigde jeugdhulp binnen dit ondersteuningsprofiel te kunnen bieden. Daarom kan een jeugdige ook altijd maar één ondersteuningsprofiel tegelijkertijd hebben.

Wil je meer weten en begrijpen van de werkwijze die is afgesproken in onze regio? Lees dan bijgaand document of bekijk de video’s.

Over het PGB

Bij een Persoonsgebonden Budget (Pgb) regelt -in tegenstelling tot zorg in natura (ZIN)- de inwoner zelf de jeugdhulp, in plaats van de gemeente. ZIN is het uitgangspunt (‘ZIN, tenzij…’), maar als aan de voorwaarden wordt voldaan heeft een gezin desgewenst recht op werken met Pgb. Er zijn voorwaarden aan verbonden, namelijk de ‘Verantwoorde Pgb omstandigheden’. Zo moet een gezin de vaardigheden hebben om in te kopen, zich aantoonbaar georiënteerd hebben op hoe en wat, en kunnen motiveren waarom het gecontracteerde aanbod niet passend is. De eigen ingekochte voorzieningen moeten uiteraard van goede kwaliteit zijn. Het indicatiegesprek met het gezin moet in kaart brengen of aan de omstandigheden wordt voldaan.

Een Pgb kan daarnaast alleen worden gebruikt voor jeugdzorg zoals beschreven in het perspectief- en budgetplan. Tussenpersonen, belangenbehartigers, begeleidingskosten, cursus(materiaal) of administratieve kosten (Verordening Jeugdhulp 2022) mogen niet betaald worden uit het Pgb.

Pgb weigeren

Een Pgb kan ook geweigerd worden, bijvoorbeeld als het duurder wordt dan het gecontracteerde aanbod en het gezin zelf niet wil bijbetalen. Een Pgb wordt in de regel niet verstrekt in het geval van een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering, of wanneer een jeugdige opgenomen is met een machtiging gesloten jeugdhulp. De problematiek zelf kan ook een reden zijn om geen Pgb te verstrekken. Denk aan verslavingsproblematiek, waarbij het budget mogelijk niet goed wordt besteed. Een goed netwerk kan daarentegen maken dat een budget verstrekken wel degelijk verantwoord is. Voor jeugdigen die zijn opgenomen zijn er wel wat mogelijkheden. Niet voor de kosten van opname en verblijf, maar voor speciale hulp en ondersteuning die daarnaast nodig is, kan wel een budget worden verstrekt.

Video’s stappenplan

Stap 1 werkwijze: Ondersteuning nodig?

Hoe komt een vraag binnen en hoe breng je deze vraag in kaart? Wat zijn de opties, rechten en plichten in deze fase?

Stap 2 werkwijze: Plan (PP/GP) opstellen

Het opstellen van een perspectiefplan of gezinsplan, dat vormt de basis voor wat nodig is om zelfstandig verder te kunnen.

Stap 3 werkwijze: Inzet Jeugdhulp nodig?

Is de inzet van specialistische jeugdhulp nodig? Wat kan het gezin of de jeugdige zelf en wat kan het lokale team bieden? Uitzonderingen en mogelijkheden worden ook besproken. 

Stap 4 werkwijze: Resultaten SPIC

Segment, Profiel, Intensiteit en Combinatie. C is dus de combinatie van S, P en I. In stap 4 catagoriseren de verwijzers de jeugdhulp, met behulp van SPIC. Hoe en waarom wordt behandeld in deze video.

Stap 5 werkwijze: Gesprek met aanbieder

De start van de samenwerking tussen gezin en/of jeugdige, verwijzer en aanbieder.

Stap 6 werkwijze: Opdrachtverlening

De opdracht wordt verleend. Hoe gaat dat en bij wie ligt de administratieve afhandeling en welke partij heeft welke rol in de opdrachtverlening?

Stap 7 werkwijze: Evaluaties

In deze fase wordt gekeken naar behaalde resultaten, of verlenging.